امنیت شبکه چیست و چه تأثیر در امنیت سایبری سازمان شما دارد؟

امنیت شبکه (network security) چیست و چه تأثیری در امنیت سایبری سازمان شما دارد؟ برای آشنایی با مفهوم امنیت شبکه و انواع و اهمیت آن، مقاله پیش رو را بخوانید.

یکی از مهم‌ترین موضوعات در حوزه امنیت سایبری، تأمین امنیت شبکه سازمان‌ها است. اگر یک شبکه کامپیوتری تحت نفوذ هکرها و افراد غیر مجاز قرار گیرد، امنیت تمامی گره‌ها در آن شبکه به خطر می‌افتد. بنابراین، ضرورت دارد که سازمان‌ها در راستای امن‌سازی شبکه‌های خود اقدام کنند. در این مقاله برای شما مخاطبان گرامی سایبرنو توضیح می‌دهیم که امنیت شبکه چیست، چرا اهمیت دارد و سازمان‌ها چطور می‌توانند شبکه‌های خودشان را امن‌سازی کنند. با ما همراه باشید.

در این مقاله می‌خوانید:

۱- امنیت شبکه چیست؟

۲- مهم‌ترین ابزارهای لازم برای تأمین امنیت شبکه کدامند؟

۳- چرا امنیت شبکه اهمیت دارد؟

۴- امنیت شبکه از سازمان شما در مقابل کدام تهدیدات محافظت می‌کند؟

امنیت شبکه چیست؟

منظور از امنیت شبکه، محافظت از زیرساخت‌های شبکه در مقابل دسترسی غیر مجاز، سوء استفاده یا سرقت است و شامل ایجاد زیرساختی امن برای دستگاه‌ها، اپلیکیشن‌ها و کاربران می‌شود تا سازمان‌ها بتوانند در محیطی امن کارهایشان را پیش ببرند. امنیت شبکه مفهومی بسیار گسترده است که شامل راهکارهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، فرایندها، قوانین، تنظیماتی برای استفاده از شبکه، دسترسی به آن و محافظت کلی در مقابل تهدیدات می‌شود. برای امن‌سازی شبکه‌ها باید چندین لایه امنیتی ایجاد کرد و هر لایه امنیتی دارای خط مشی‌ها و کنترل‌های خودش باشد. کاربران دارای مجوز می‌توانند به منابع شبکه دسترسی داشته باشند اما از دسترسی افراد غیر مجاز جلوگیری می‌شود. 

مهم‌ترین ابزارهای لازم برای تامین امنیت شبکه کدامند؟

همانطور که گفتیم امنیت شبکه موضوع گسترده‌ای است و از مؤلفه‌های متعددی تشکیل می‌شود و سازمان‌ها برای داشتن شبکه‌ای امن باید ابزارهایی را در اختیار داشته باشند. از مهم‌ترین ابزارهای لازم برای تامین امنیت شبکه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

فایروال شبکه

فایروال‌ها به صورت گیت‌کیپر (gatekeeper) بین شبکه خصوصی سازمان و شبکه اینترنت قرار می‌گیرند. فایروال‌ها بر ترافیک ورودی و خروجی نظارت دارند و بر اساس قوانینی از پیش تعیین شده، تعیین می‌کنند که چه نوع ترافیکی مجاز است و چه نوع ترافیکی نباید به شبکه خصوصی سازمان وارد یا از آن خارج شود. برای مثال، شما می‌توانید فایروال خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که جلوی ترافیک ارسالی از طرف IPهای خاصی را که خود شما مشخص می‌کنید، بگیرد یا فقط امکان عبور ترافیک ارسالی از طرف IPهای مشخصی را بدهد. معمولا، سازمان‌ها برای فایروال‌های خود، لیستی از آدرس‌های IP معتمد و غیر معتمد تعیین می‌کنند تا از شبکه خود در مقابل تهدیدات ناشناخته جلوگیری کنند. ادمین‌های شبکه نیز می‌توانند دامنه‌های خاصی را در لیست‌های سیاه و لیست‌های سفید فایروال قرار دهند. همیشه بهتر است که تنظیمات پیشفرض فایروال‌ها را تغییر دهید و آن‌ها را مطابق با نیازمندی‌ها و شرایط سازمان و شبکه خود تنظیم کنید.

سیستم‌های جلوگیری از نفوذ

سیستم جلوگیری از نفوذ یا IPS نوعی فناوری شبکه است که به صورت فعالانه، ترافیک شبکه را رصد و تهدیدات بالقوه را خنثی می‌کند. برخلاف فایروال‌ها که در ورودی/خروجی شبکه سازمان قرار می‌گیرند، IPSها درون شبکه سازمان مستقر می‌شوند و ترافیک داخلی شبکه را بازرسی می‌کنند تا اگر نشانه‌ای از نقض خطی مشی‌های امنیتی سازمان، حملات بدافزاری و دیگر فعالیت‌های غیرطبیعی دیدند، هشدارهای لازم را بدهند و آن تهدیدات را خنثی کنند. 

حفاظت پیشرفته در مقابل تهدید

سیستم‌های حفاظت پیشرفته در مقابل تهدید (Advanced Threat Protection) از تکنیک‌های مختلفی برای شناسایی حملات بدافزای پیچیده که لایه‌های امنیتی سنتی را دور زده‌اند و دفاع در مقابل آن‌ها استفاده می‌کنند. از تکنیک‌های مورد استفاده در این سیستم‌ها می‌توان به تحلیل هیوریستیک کد و جعبه شن اشاره کرد. 

کنترل دسترسی شبکه

فرایند کنترل دسترسی شبکه (NAC) بر اساس خط مشی‌ها و ابزارهای کنترل شبکه، افراد و دستگاه‌های مجاز و غیر مجاز را برای دسترسی به منابع شبکه شناسایی می‌کند. NAC امکان ایجاد حساب کاربری برای کاربران اینترنتی را نیز فراهم می‌آورد و می‌توان برای هر حساب کاربری، نام کاربری و گذرواژه تعریف کرد. همچنین با استفاده از NAC می‌توان دسته‌بندی‌های مختلفی برای کاربران تعریف کرد و به هر دسته‌بندی، مجوزهای خاصی داد. هر کاربری فقط باید دسترسی‌های ضروری داشته باشد و دادن دسترسی‌های اضافی به کاربران از نظر امنیتی اشتباه است.

فیلتر کردن وب

فیلتر وب نوعی نرم‌افزار است که امکان بازدید کردن از وبسایت‌ها یا URLهای مشخصی را از کاربران می‌گیرد. اکثر نرم‌افزارهای فیلتر کردن وب بر اساس اعتبار وبسایت یا URL کار می‌کنند اما امکان فیلتر کردن وب بر اساس خط مشی‌های سازمان نیز وجود دارد. سازمان‌ها با این کار می‌توانند سبب کاهش نفوذ به سازمان به روش‌هایی مثل فیشینگ شوند و خطاهای انسانی امنیتی را به حداقل برسانند. همچنین سازمان‌ها می‌توانند با فیلتر کردن دسترسی به وبسایت‌هایی مثل شبکه‌های اجتماعی جلوی کاهش بازدهی کارکنان خود را بگیرند.

مدیریت رویداد و اطلاعات امنیتی

سامانه‌های مدیریت رویداد و اطلاعات امنیتی (SIEM) به ادمین‌های شبکه امکان نظارت کامل بر فعالیت‌های درون شبکه سازمان را می‌دهند. این سامانه‌ها داده‌ها و لاگ‌های تولید شده توسط ابزارهای امنیتی مثل فایروال، IPSها، سیستم‌های حفاظت پیشرفته، NAC و ... را گردآوری، گزارش‌دهی و حتی تحلیل می‌کنند. ادمین‌های شبکه می‌توانند با بررسی این گزارش‌ها، هر گونه تهدیدی را به سرعت شناسایی و رفع کنند. از پرکاربردترین سامانه‌های متن‌باز SIEM می‌توان به نرم‌افزار Wazuh و AlienVault OSSIM اشاره کرد.

چرا امنیت شبکه اهمیت دارد؟

امنیت شبکه از این نظر اهمیت دارد که از داده‌های حساس سازمان شما در مقابل حملات سایبری محافظت و تضمین می‌کند که شبکه‌ای قابل اعتماد و قابل استفاده داشته باشید. هر شبکه کامپیوتری از تعدادی نقطه پایانی یا همان گره تشکیل می‌شود که با همدیگر تبادل اطلاعات دارند. در صورتی که تهدیدی مثل بدافزار وارد شبکه سازمان شود یا افراد غیر مجاز بتوانند به شبکه داخلی سازمان دسترسی داشته باشند، تمامی گر‌ه‌ها و اطلاعاتی که روی آن‌ها ذخیره می‌شود و در نتیجه، امنیت سایبری سازمان در معرض خطر قرار می‌گیرد. بنابراین، ضرورت دارد که سازمان‌ها نسبت به محافظت از شبکه، نظارت مستمر بر ترافیک ورودی/خروجی و ترافیک داخلی شبکه و آمادگی برای پاسخ به تهدیدات، تمهیدات لازم را بیاندیشند و بودجه کافی به امن‌سازی شبکه داخلی خود اختصاص دهند.

امنیت شبکه از سازمان شما در مقابل کدام تهدیدات محافظت می‌کند؟

از مهم‌ترین تهدیداتی که امنیت شبکه می‌تواند با آن‌ها مقابله کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ویروس‌ها: ویروس‌ها فایل‌هایی بدافزاری هستند که می‌توانند پس از آلوده کردن گره‌های شبکه، به صورت خود به خود تکثیر شوند و دیگر گره‌ها را نیز آلوده کنند. این بدافزار می‌توانند ضمن سرقت اطلاعات حساس شما، در سیستم‌های سازمان اختلال ایجاد کنند و خسارات زیادی به همراه داشته باشند. 
• کرم‌ها (worms): بدافزارهایی هستند که با اشغال کردن پهنای باند و توان پردازشی، کامپیوترهای سازمان شما را کند می‌کنند. در حالی که ویروس‌ها برای تکثیر شدن به یک برنامه دیگر نیاز دارند تا به آن بچسبند، کرم‌ها به صورت خود به خودی و بدون نیاز به هیچ برنامه دیگری تکثیر می‌شوند. 
• تروجان‌ها: تروجان‌ها بدافزارهایی هستند که پس از آلوده کردن سیستم‌های هدف، مسیری را برای نفوذ هکرها و دسترسی غیر مجاز آن‌ها به شبکه داخلی سازمان شما باز می‌کنند. تروجان‌ها می‌توانند فایل‌ها را حذف کنند یا دیگر بدافزارهای پنهان روی سیستم‌ها را فعال کنند.
• جاسوس‌افزار: جاسوس‌افزارها همانطور که نامشان نشان می‌دهد، پس از نفوذ به شبکه سازمان‌ها، اطلاعات را گردآوری و برای افراد غیر مجاز در خارج از سازمان ارسال می‌کنند.
• تبلیغ‌افزارها (adware): تبلیغ‌افزارها نوعی جاسوس‌افزار هستند که پس از نفوذ به شبکه سازمان شما و گردآوری اطلاعات، تبلیغاتی ناخواسته را نمایش می‌دهند و می‌توانند کارایی سیستم‌ها و پرسنل سازمان را کاهش دهند.
• باج‌افزارها: باج‌افزارها از خطرناک‌ترین نوع تهدیدات سایبری هستند که پس از آلوده کردن سیستم‌های سازمان شما، فایل‌ها و فولدرهای روی آن‌ها را رمزنگاری می‌کنند و به شما می‌گویند که فقط با پرداخت باج می‌توانید آن‌ها را کدگشایی کنید. باج‌افزارها همه سال میلیاردها دلار خسارت به سازمان‌ها در سرتاسر دنیا وارد می‌کنند.

این‌ها تنها چندین مورد از تهدیداتی بودند که با امن‌سازی شبکه سازمان خود می‌توانید با آن‌ها مقابله کنید. گذشته از این موارد، تهدیدات دیگری مثل مهندسی اجتماعی، حملات فیشینگ، حملات DDoS و ... همواره در کمین شبکه سازمان شما هستند و باید برای مقابله با آن‌ها آمادگی لازم را داشته باشید. 
شرکت سایبرنو با ارائه انواع محصولات امنیت سایبری مثل پویشگر چند موتوره، کیوسک امن سایبرنو و نیز، خدماتی همانند امن‌سازی، پاسخ به تهدیدات، تست نفوذ و تحلیل بدافزار، به تأمین امنیت شبکه سازمان شما کمک می‌کند.