تست نفوذ چیست و چرا لازم است؟ ارائه خدمات تست نفوذ

تست نفوذ (Penetration Test) که Pentest هم نامیده می‌شود، نوعی حمله سایبری شبیه‌سازی شده و کنترل شده علیه شبکه‌ها و سیستم‌های کامپیوتری سازمان‌ها برای بررسی آسیب‌پذیری‌‌ها یا همان حفرات امنیتی است. در این نوع تست از همان تکنیک‌ها، ابزارها و فرایندهایی استفاده می‌شود که هکرها از آن‌ها برای هک کردن سامانه‌های سازمان‌ها استفاده می‌کنند و معمولا، تمامی انواع حملاتی که سازمان را تهدید می‌کنند، شبیه‌سازی می‌شوند.  تست نفوذ می‌تواند نشان دهد که آیا سامانه‌های سازمان شما برای مقابله با حملات سایبری و جلوگیری از نفوذ و دسترسی‌های غیر مجاز، به اندازه کافی امن هستند یا خیر.

چرا باید تست نفوذ انجام دهیم؟

با توجه به افزایش روزافزون حملات سایبری به سازمان‌ها و حتی به دستگاه‌های شخصی کاربران، اهمیت امنیت سایبری روز به روز بیشتر می‌شود. امروزه، هر سازمان دولتی، نظامی یا تجاری باید سامانه‌هایی برای مقابله با حملات سایبری و جلوگیری از نفوذ به شبکه‌ها و کامپیوترها و دسترسی به داده‌های حساس خودش مستقر کند. پس از استقرار سامانه‌های امنیتی، سنجش کارایی این سامانه‌های دفاعی در مقابل تهدیدات سایبری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بنابراین، سازمان‌ها باید تست نفوذ را به صورت دوره‌ای انجام دهند تا آسیب‌پذیری‌ها و نقاط ضعف امنیتی را در سامانه‌‌های خود شناسایی و رفع کنند.

بر اساس آمارهای منتشر شده در Technopedia در سال ۲۰۲۲، بیش از ۴۹۳ میلیون حمله باج‌افزاری به سازمان‌ها در سرتاسر دنیا گزارش شده‌است. همچنین، روزانه ۴.۵ میلیارد هرزنامه برای کابران در جهان ارسال می‌شود. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۵، خسارت جهانی حملات هکری از ۱۰.۶ تریلیون دلار نیز فراتر رود. البته، خطرات حملات هکری، صرفا به خسارت‌های مالی محدود نمی‌شود و این حملات می‌توانند تبعات جانی و امنیتی نیز به همراه داشته باشند. در چنین فضای سایبری پرخطری، شناسایی نقطه ضعف‌های امنیتی پیش از اینکه مورد سوء استفاده هکرها قرار بگیرند، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. 

چه کسانی تست نفوذ را انجام می‌دهند؟

هکرهای قانونی که هکرهای کلاه سفید نامیده می‌شوند، تست نفوذ را برای سازمان‌ها انجام می‌دهند. این هکرها متخصصین IT یا امنیت هستند و از روش‌های مختلف هک برای شناسایی حفرات امنیتی در زیرساخت‌های شبکه و کامپیوترهای سازمان استفاده می‌کنند.  توصیه می‌شود که سازمان‌ها تست نفوذ را به کسانی بسپارند که اطلاعاتی در رابطه با سامانه‌های دفاع سایبری سازمان نداشته باشند تا حمله هکری شبیه‌سازی شده تا حد امکان به حملات هکری واقعی شباهت داشته باشد. بنابراین، بسیاری از سازمان‌ها تست نفوذ را به شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات امنیت سایبری مثل شرکت سایبرنو می‌سپارند.

انواع Pentest کدامند؟

تست نفوذ را می‌توان به انواع زیر دسته‌بندی کرد:

• جعبه-باز (open-box): در این نوع تست، اطلاعاتی در رابطه با سامانه‌های امنیتی سازمان در اختیار هکر قانونی قرار می‌گیرد.
• جبعه-بسته (closed-box): در این نوع تست که single-blind نیز نامیده می‌شود، هیچ اطلاعاتی در رابطه با سامانه‌های امنیتی و شبکه‌های سازمان هدف در اختیار هکر کلاه سفید قرار نمی‌گیرد.
• تست نفوذ پنهانی (covert pen test): در این نوع تست که double-blind نیز نامیده می‌شود، به هیچ کس در سازمان اطلاع داده نمی‌شود که قرار است تست نفوذ انجام شود. حتی واحدهای IT و امنیت سایبری سازمان نیز از انجام تست نفوذ مطلع نیستند. 
• تست نفوذ خارجی (external pen test): در این نوع تست هکر کلاه سفید علیه فناوری‌های سمت کاربر سازمان مثل وبسایت‌ها و اپلیکیشن‌ها و دیگر فناوری‌هایی که با خارج از سازمان در ارتباط هستند، مثل سرور‌های شبکه خارجی، وارد عمل می‌شود. حتی در بعضی موارد، ممکن است به هکر اجازه ورود به ساختمان سازمان نیز داده نشود و هکر باید از راه دور و بدون هیچ گونه دسترسی فیزیکی و صرفا از طریق اینترنت، حمله را انجام دهد.
• تست نفوذ داخلی (internal pen test): در این نوع تست هکر قانونی حمله هکری شبیه‌سازی شده را با دسترسی به شبکه داخلی سازمان انجام می‌دهد. این تست نشان می‌دهد که پرسنل دارای دسترسی به شبکه سازمان تا چه اندازه می‌توانند به سامانه‌های سازمان آسیب وارد کنند.

تست نفوذ چه مراحلی دارد؟

مراحل تست نفوذ به شرح زیر هستند:

• شناسایی (Reconnaissance): گردآوری بیشترین اطلاعات ممکن در رابطه با سامانه هدف از منابع عمومی و خصوصی برای تعیین استراتژی حمله. برای این کار می‌توان از جستجوهای اینترنتی، بازیابی اطلاعات ثبت دامنه، مهندسی اجتماعی، اسکن غیر مداخله‌ای شبکه و حتی زباله‌گردی استفاده کرد. اطلاعات به دست آمده در این مرحله به هکرهای قانونی کمک می‌کنند تا آسیب‌پذیری‌های سامانه هدف را شناسایی کنند. مرحله شناسایی با توجه به اهداف تست می‌تواند متفاوت باشد.
• اسکن (Scan): هکرهای قانونی از ابزارهایی برای بررسی وبسایت یا سامانه‌های هدف و شناسایی آسیب‌پذیری‌های آن‌ها استفاده می‌کنند. این آسیب‌پذیری‌ها می‌توانند شامل سرویس‌های باز، مشکلات امنیتی در اپلیکیشن‌ها یا آسیب‌پذیری‌های متن-باز باشند.
• به دست آوردن دسترسی (Gaining Access): هکرها از روش های مختلفی مثل تزریق SQL، مهندسی اجتماعی، بدافزارها و ... برای دسترسی و نفوذ به سامانه‌های سازمان استفاده می‌کنند.
• حفظ دسترسی (Maintaining Access): وقتی هکری به سامانه‌های سازمانی نفوذ می‌کند، برای رسیدن به اهداف خودش مثل سرقت اطلاعات یا آسیب زدن به پایگاه‌های داده، نیاز به زمان دارد و در این مدت باید بتواند دسترسی خود را حفظ کند. هکرهای قانونی نیز برای شبیه‌سازی حملات هکری واقعی مرحله حفظ دسترسی را انجام می‌دهند.

تفاوت تست نفوذ خودکار و دستی چیست؟

تست نفوذ را می‌توان به دو روش دستی یا خودکار انجام داد که در زیر، هر کدام از این روش‌ها به صورت جداگانه توضیح داده شده‌اند.

تست دستی

با انجام تست نفوذ به صورت دستی می‌توان آسیب‌پذیری‌ها و نقطه‌ضعف‌های غیرمعمول را که خیلی رایج نیستند، شناسایی کرد. همچنین، تست دستی به شناسایی مثبت‌های کاذب گزارش شده در تست خودکار کمک می‌کند. از آن‌جایی که هکرهای قانونی، متخصصانی هستند که همانند هکرهای واقعی فکر می‌کنند، می‌توانند داده‌ها را به منظور حمله کردن به اهدافشان تحلیل کنند و سامانه‌های سازمان را به شیوه‌هایی که تست‌کننده‌های اتوماتیک از انجام آن‌ها ناتوان هستند، مورد حمله و آزمون قرار دهند.

تست خودکار

تست خودکار توسط ابزارهایی خودکار و بدون نظارت انسانی انجام می‌شود و با اینکه می‌تواند نتایجی سریع‌تر در اختیار شما قر ار دهد، فقط آسیب‌پذیری‌ها معمول و رایج را شناسایی می‌کند و نسبت به تست دستی بسیار ضعیف‌تر است. بنابراین، از این نوع تست نفوذ برای بررسی اولیه استفاده می‌شود و به سازمان‌ها توصیه می‌شود که برای اطمینان از امنیت سامانه‌های خود، حتما پس از تست خودکار، تست دستی را نیز انجام دهند. 

تست نفوذ چه تفاوتی با سنجش آسیب‌پذیری دارد؟

سنجش آسیب‌پذیری (Vulnerability Assessment) فرایندی است که در آن از ابزارهای خاصی برای شناسایی، دسته‌بندی و امتیازدهی آسیب‌پذیری‌های موجود در یک سیستم، استفاده می‌شود ولی منظور از تست نفوذ، تلاش برای اکسپلویت کردن این آسیب‌پذیری‌ها به منظور تعیین شدت و پتانسیل آن‌ها برای ایجاد آسیب است. البته، تست نفوذ و سنجش آسیب‌پذیری هدفی یکسان را دنبال می‌کنند که شناسایی نقطه‌ضعف‌های امنیتی سیستم‌ها است.

در زیر می‌توانید تفاوت‌های تست نفوذ را با سنجش آسیب‌پذیری ببینید:

• تست نفوذ روی اکسپلویت کردن آسیب‌پذیری‌ها متمرکز است در حالی که سنجش آسیب‌پذیری روی شناسایی و دسته‌بندی آسیب‌پذیری‌ها تمرکز دارد.
• تست نفوذ هم به صورت خودکار و هم به صورت دستی انجام می‌شود و نوع دستی آن اهمیت بیشتری دارد اما سنجش آسیب‌پذیری غالبا به صورت خودکار و با استفاده از ابزارهای اسکنر انجام می‌شود.
• تست نفوذ امکان شناسایی آسیب‌پذیری‌های روز صفر به روش دستی را دارد در حالی که در سنجش آسیب‌پذیری شناسایی آسیب‌پذیری‌های روز صفر تقریبا غیر ممکن است.
• در تست نفوذ به روش دستی، امکان شناسایی آسیب‌پذیری‌های پیچیده وجود دارد، در حالی که سنجش آسیب‌پذیری آسیب‌پذیری‌های پیچیده را شناسایی نمی‌کند.
• تست نفوذ نیازمند زمان و هزینه بیشتری است در حالی که سنجش آسیب‌پذیری زمان و هزینه کمتری صرف می‌کند.

خدمات تست نفوذ سایبرنو

شرکت سایبرنو علاوه بر تست نفوذ دستی و خودکار، نوعی سرویس تحت وب سنجش آسیب‌پذیری برای اپلیکیشن‌های تلفن همراه تحت عنوان آزمایشگاه امنیت تلفن همراه نیز ارائه می‌دهد. تست نفوذ سایبرنو بر اساس استانداردهای OWASP و افتا انجام می‌شود. شما می‌توانید برای آشنایی بیشتر با خدمات تست نفوذ از شرکت دانش بنیان امنیت سایبری سایبرنو، کاتالوگ زیر را دانلود کنید یا به صورت تلفنی با سایبرنو تماس بگیرید تا کارشناسان ما پاسخگوی سوالات شما باشند.